Een review van een RPG is altijd moeilijk, gegeven een tweedeling in het publiek: 1) nieuwelingen die mogelijkerwijs geïnteresseerd zijn, of 2) ervaren spelers.
Voor de eerste groep, kan ik deze editie wel aanraden. D&D is na 2e editie zeer complex geworden (3e editie had veel te veel kleine dingetjes die uitgerekend moesten worden, 4e editie was meer een bordspel geworden met veel te veel statussen bijhouden), maar met deze editie gaat Wizards of the Coast voorlopig terug naar een meer simpele versie, die het beste uit 3e en 4e editie lijkt te halen, met nog een paar extra's. Het Players Handbook lijkt alles te bevatten dat een speler nodig heeft. Echter voor degene die het spel moet aansturen, de Dungeon Master, is het nog aanmodderen met spaarzame online materialen totdat de rest van de boeken aan komt.
Voor de tweede groep iets meer details. Het spel speelt voor een belangrijk deel nog steeds hetzelfde, maar met name het advantage/disadvantage systeem zorgt er grotendeels voor dat je niet steeds allerlei modifiers aan het toepassen bent. Twee belangrijke veranderingen zijn het opbouwen van het karakter en het magiesysteem.
Karakters bouw je op uit ras, klas en achtergrond. Dat laatste voegt duidelijk iets toe wat betreft flair van een karakter, maar ook twee skills die toegevoegd worden. Rond 3e level kiezen spelers ook een specialisatie voor hun karakter, welk sterk lijken op de prestige classes van weleer (denk aan arcane trickster). En hoewel het niet het balanceerfeest is van 4e editie, is de machtverhouding tussen de opties ook zeker niet zo scheef als in derde editie. Wat me met name op valt is dat elk nieuw level leuk is omdat het altijd iets nieuws brengt.
Magie is ook anders. Voorheen was het toch veelal per spell slot een enkele spel instuderen, wat veel plannen vooruit vereiste. Nu kun je een aantal spells kiezen (bijv. Cure Wounds) die je op het begin van de dag instudeert, maar je gebruikt de slots pas als je de spell ook gebruikt. Dus die ene Cure Wounds kun je meerdere keren casten, simpelweg door hogere of lagere slots te gebruiken (en dus ook sterkere of zwakke effecten te bewerkstelligen).
Eerlijkheid gebied me te zeggen dat ik van tevoren een hard hoofd had in deze nieuwe editie. Vierde editie viel nogal tegen voor mijn spelers en al gauw was de weg naar Pathfinder gevonden. Gegeven zo ongeveer alles van Pathfinder gratis toegankelijk is, is voor de nieuwsgierige speler wellicht dat een eerste optie. Maar ik ben wel opgewarmd voor de nieuwe D&D. Het eerste avonturenboek (ook inmiddels beschikbaar) liet me zien dat Wizards of the Coast een weg in is geslagen waar het Roleplaying duidelijk terug moet komen in de RPG, waar Pathfinder me inmiddels weer juist kwijt aan het raken is met de focus op de vele opties om een (veel te sterk) karakter mee te bouwen. Voor ieder die twijfelt zou ik wachten tot de eerste beelreviews en speelsessies beschikbaar worden. Maar ik had mijn uren al in dit boek zitten voor ik ook maar een sessie gespeeld had.