Centaur

Wat een geweldig boek!!
Sommige boeken hebben dat, dat je een hoofdstuk wilt herlezen, omdat je de mooie zinnen niet gemist wil hebben. Tegelijkertijd wil je weten hoe het verhaal afloopt en liever schuin lezen of een paar bladzijden overslaan, omdat het wel heel spannend is.

Dat is verwarrend…..en dit boek is ook verwarrend. Chris Polanen heeft een boek geschreven, wat je op een bepaalde manier een knoop in je maag geeft.
Enorm knap worden allerlei gevoelens omschreven. De rol van sex in levens wordt door heel wat verschillende stories als het ware als een ui afgepeld. Wat is goede sex? Wat is echte liefde en gaan die twee eigenlijk samen?

De Surinaamse cultuur is het decor van het verhaal met soms een spiegel naar de Nederlands cultuur.
Voor iedereen, die uit Suriname komt of Surinaamse familiebanden of, zoals ik,l
Surinaamse vrienden heeft, is dit boek zeker een aanrader.

Ik hou van mijn Surinaamse vrienden en alleen daarom al wil ik hen beter leren kennen en begrijpen.
Misschien is het om dié reden dat bij mij verschillende passages en thema’s blijven hangen en ik zal daar de komende tijd nog vast nog over doordenken en doorpraten. Juist ook met mijn Surinaamse vrienden. Hoe gaaf is dat!
Dit boek gaat immers ook over kwetsbaarheid en je gevoelens laten zien: “dé manier om verbinding te maken met mensen,” aldus Chris Polanen. Het doet me denken aan een TEDfilmpje van Brené Brown over haar boek ‘De kracht van kwetsbaarheid’.

Ook passages over een innerlijk loyaliteitsconflict als je als Surinamer naar Nederland bent verhuisd, geeft stof tot nadenken.

Tot slot heb ik genoten van de prachtige woordspelingen en zinnen: het boek staat er vol van. Ik noem er een paar.
“Er is altijd hoop, ook als er veel obstakels zijn.”
“Nu, vlak voor de schemering, is er niemand en lijkt de boom zich geen raad te weten met de leegte in zijn schaduw.” (Pag. 9)
“Vriendschap wordt op straat al heel vroeg vastgelegd.” (Pag. 9)
“Wat ben je? Surinamers willen dat altijd weten zodat ze je in een hokje kunnen plaats. Leuk neger, zuinige Hindoestaan, hardwerkende Chinees….” (Pag. 34)
“Er zijn altijd mensen die praten en mensen die luisteren, omdat elk doorverteld geheim hen heel even belangrijk maakt” (Pag 47)

Dit boek geeft dus veel stof om over na te denken :)
Tot de laatste bladzij toe wordt ook nog de spanning opgebouwd. Je weet niet wat de volgende bladzijde brengt. En dat is razend knap.

Dat Chris Polanen een goede dierenarts is weet ons gezin uit ervaring, maar dat hij ook een geweldige schrijver is, heeft hij met dit tweede boek (na zijn eerste debuutroman Waterjager) ook bewezen.

Kortom een boek wat zeker aan te raden is om mee te nemen op vakantie of op je vliegreis naar je familie in Suriname. Heb je beide niet? Dan komt er vast nog weer een regenachtig weekend waarop jij je met dit boek in ieder geval geen moment hoeft te vervelen!!

A.M.

Is een boek los te zien van de schrijver ? Het is de vraag die je je stelt voordat je toekomt aan het lezen van de nieuwe roman genaamd Centaur van de in Suriname geboren Chris Polanen.

Chris komt met zijn nieuwe boek Centaur (Paardmens) op voorhand al dicht bij zichzelf. Hij schetst de relatie tussen een vader en zoon, waarbij de vader een politicus en playboy is en diens zoon -in wie we Chris herkennen- een springruiter met de ambitie dierenarts te worden. Chris brengt de vaderfiguur dichtbij door hem in de roman via een tijdsprong in plaats van anno 1960 anno 1990 op te voeren, en voert hem op als verdachte na een bomaanslag tegen het regiem,.

In eerste instantie houdt hij in het boek afstand tot zijn vader door hem consequent Pieter te noemen, in plaats van een woord als vader of pa te hanteren. De toon wordt halverwege het boek milder nadat hij schetst dat Pieter opgroeide op in een gezin met succesvolle familieleden en hij als zwart schaap zou kiezen voor een inzet als militair, waarna hij bij terugkeer in Suriname buiten de maatschappij werd geplaatst door zijn als ‘communistische’ afgedane sympathieën.

Net als in Waterjager gebruikt Chris als schrijver creatieve sprongen tussen feiten en fictie en ook voor dit boek geldt dat mensen die net als Chris een band met het Surinaamse kennen zich goed kunnen herkennen in de genoemde plaatsen en typeringen. In de loop van het boek raakt de hoofdpersoon steeds meer vergroeid met de figuren in zijn omgeving. Het geldt in eerste instantie voor zijn paard Norbert, maar ook voor zijn vrienden en vriendinnen, tussen wie het voor hem moeilijk is om een keuze te maken. Uiteindelijk ziet de lezer dat hij in de loop van het boek ook vergroeid raakt met zijn vader.

In de recente interviews met Chris is te lezen dat hij het schrijven van dit boek nodig had om de relatie met zijn vader een plaats te kunnen geven. Chris slaat met het schrijven van dit boek dan ook twee vliegen in een klap. Ten eerste biedt het een intrigerende inkijk in het leven van vader Pieter Polanen, en ten tweede op dat van diens zoon Chris, van wie we hopen dat er na deze roman nog vele zullen volgen.

Dit magistrale boek had de schrijver nodig om de relatie met zijn vader vorm te geven. En ik meen dat heimwee ook een rol speelde. Welnu, als dat zulke boeken oplevert, dan wens ik alleen maar meer heimwee toe.

Het is een verrassend en gevoelig boek. Ontzettend goed geschreven: je vliegt als een ruiter erdoorheen. Suriname speelt een rol, vanzelfsprekend, maar zeker ook magische liefde, tussen ruiter en paard, tussen man en vrouw, en ook de driehoek: tussen man, vrouw en paard. Spannend, historisch, alles.