Geschreven bij Gezonde grenzen
‘Als iets je niet bevalt, doe er dan iets aan’ , betoogt instagramtherapeute en relatiedeskundige Nedra Glover Tawwab in Gezonde Grenzen, waarmee ze de New York Times bestsellerlijst haalde.
Duidelijke taal dus en nu nog even dat varkentje wassen. Dat is met dit boek inderdaad heel goed mogelijk. Tawwab hanteert heldere taal, maakt het probleem op eenvoudige wijze inzichtelijk, geeft handvaten, op gestructureerde wijze richting, verstrekt informatie over het ontstaan en in stand blijven van ongezonde grenzen en biedt verdieping waardoor verandering van gedrag mogelijk wordt.
Het boek bevat twee delen die gezamenlijk uit vijftien hoofdstukken bestaan. In het voorwoord vertelt de schrijfster dat ze niet alleen uit het leven van haar cliënten put maar ook uit eigen ervaring spreekt. Ze moet nog steeds consequent haar assertiviteit en zelfdiscipline oefenen en reële verwachtingen koesteren om gezonde grenzen te blijven hanteren. Verderop schrijft ze dat men al doende leert en dat het steeds makkelijker gaat om goed voor jezelf te zorgen.
‘Opkomen voor jezelf heeft als consequentie dat je moet leren omgaan met gevoelens van ongemak en schuld ervaart’ vertelt de inleiding . Daarna start Deel een met een uitleg over hoe belangrijk grenzen zijn. Want grenzen zijn verwachtingen en behoeften, die helpen om je prettig te voelen in relaties met anderen. Stelt een mens geen grenzen dan voelt hij onder andere wrok, angst, depressie, prikkelbaarheid en frustratie.
De schrijfster maakt een onderscheid tussen poreuze, rigide en gezonde grenzen. Ze legt uit welk gedrag hoort bij deze verschillende categorieën. Zo stellen mensen met poreuze grenzen zich bijvoorbeeld afhankelijker op en willen ze graag pleasen. Zij die rigide grenzen hebben, stoten mensen van zich af en bouwen muren om zich heen.
Diegenen met gezonde grenzen kunnen bijvoorbeeld ontspannen ‘nee’ zeggen en horen zonder zich te verontschuldigen. Ze tonen hun kwetsbaarheid enkel aan degenen die hun vertrouwen verdiend hebben. Op het eind van het boek staat een zelfevaluatie waarmee je kunt zien in hoeverre je tot de diverse categorieën behoort.
Grenzen aangeven leidt soms tot vervelende reacties en ook daar kun je mee leren omgaan. Tawwab omschrijft hoe dat klinkt en eruit ziet en geeft op gedetailleerde wijze voorbeelden van hoe men daar op kan reageren en wat men precies terug kan zeggen. Ook hanteert ze hierbij moderne termen als ghosten en enmeshment die meteen worden verklaard. Dat enmeshment hetzelfde is als de term symbiose werd niet meteen duidelijk. Het hanteren van de Engelse termen heeft als voordeel dat haar instagramposts op @nedratawwab makkelijker te volgen zijn.
Na uitleg over de oorzaken van het hanteren van ongezonde grenzen waarbij trauma’s uit het verleden een grote rol kunnen spelen, behandelt ze allerlei gebieden waarop grensoverschrijdend gedrag plaatsvindt. Dat kan ook het uiten van vooroordelen op het gebied van ras of gender zijn. Tawwab formuleert voorbeeldzinnen om hier assertief op te kunnen reageren.
In deel 2 geeft ze specifiek informatie over het stellen van grenzen op speciale deelgebieden zoals familie, liefdesrelaties, vriendschappen, werk en social media. Elk hoofdstuk eindigt met vragen die helpen om je grenzen en hoe je ermee omgaat in kaart te brengen waardoor je beslagen ten ijs komt.
De kracht van dit boek zit in de details, de helderheid en de praktische benadering. Het begin is een soort kennismaking en blijft nog een beetje aan de oppervlakte maar verderop worden uitleg en oplossingen diepgravender waardoor de beoefenaar zich naar de diepere lagen in zichzelf begeeft, de plaats waar daadwerkelijk verandering kan plaatsvinden. Het varkentje kan nu effectief gewassen worden.