Een mooie cover en een intrigerende flaptekst die meteen uitnodigen tot lezen. Geen evidentie voor een non-fictie werk.
Het boek over de Gouden Eeuw van Antwerpen is bij mijn weten uniek in zijn soort.
Michael Pye heeft ervoor gekozen om van Antwerpen een caleidoscopisch verhaal te maken. Om voor deze opbouw te kiezen, belicht hij de geschiedenis van Antwerpen van heel veel verschillende kanten.
Dat levert een boek dat heel chaotisch is en verdrinkt in details zonder onderscheid te maken tussen belangrijke en minder belangrijke zaken. Ik had steeds het gevoel onder een sneltrein te liggen, zoveel informatie. Samen met de referenties achteraan bevat elk hoofdstuk stof genoeg om een boek op zich te vormen.
Caleidoscopisch is het juiste woord: met enorm veel verschillende invalshoeken. Mensen, datums, feiten, alles komt steeds op de lezer af als een lawine waar enkel de grote lijnen per hoofdstuk een duidelijke samenhang vertonen. Prettig om lezen is het door de dagdagelijkse onderwerpen die heel gewoon verteld worden, alles proberen te verwerken en ook nog onthouden leidt tot een vreselijke migraine.
Het boek bestaat feitelijk uit alle mogelijke fragmenten uit geschriften over of in verband met Antwerpen, van vele schrijvers en uit veel landen. Het bijzondere is dat ook het kleinste framgent in aanmerking kwam om opgenomen te worden. De verdienste van de schrijver is dat hij dat allemaal geordend heeft in ondere enkele algemene trefwoorden in de vorm van hoofdstukken. Zijn schrijfstijl in deze is eigenlijk een ratjetoe van alle schrijfstijlen van al de orignele schrijvers, wat het wel zeer gevarieerd maakt. De manier waarop Michael Pye dat aan mekaar geschreven heeft is dan wel eigen maar dat is eerder een journalistieke vorm.
Ik vind het een fantastisch verrijkend boek, met een erg originele inslag. Past het bij andere historische boeken? Nee, juist omdat dit letterlijk alles bevat dat andere schrijvers schuwen. En juist daardoor is het zo'n belangrijke aanvulling. Eigenlijk is dit de eerste keer dat ik me bedenk dat een e-book met hyperlinks (en gezien de verwijzingen zouden die haast ontelbaar zijn) beter geschikt zou zijn dan een, toch wel zeer mooi, gedrukt boek.
Pye zegt zelf dat een stad meer is dan alleen een stipje op een kaart. Wat er is gebeurd en de manier waarop een plek gebruikt is, de bewoners, de passanten, etc. spelen allemaal een rol in de geschiedenis van een stad.
Door de beschrijving van gebouwen, straten en waterwegen krijg je het gevoel dat je door het middeleeuwse Antwerpen loopt waar alle verschillende personages hun plek hadden en de stad tot leven komt.
Uit het boek komt naar voren dat Antwerpen zich als stad weinig gelegen liet liggen aan wat koningen en keizers de stad probeerden op te leggen. De bestuurders waren behoorlijk autonoom in hun handelen en tolerantie naar de inwoners.
Michael Pye voert een veelvoud aan personages en gebeurtenissen op die allemaal een belangrijke rol in de opkomst, maar ook in de val van Antwerpen hebben gespeeld. Hij portretteert schilders, schrijvers, kaartenmakers, bankiers, handelaars, kaartenmakers, maar ook de rol van koningen, keizers, oorlogen en stadsvoogden.
Er komen gebeurtenissen voorbij die van alle tijden zijn en ook nu nog spelen.
Het is opvallend dat in Antwerpen de vrouwen geëmancipeerd waren en dingen deden en mochten die elders ongehoord waren.
In het boek zijn twee katerns met illustraties opgenomen en een enorme hoeveelheid noten waarin door het hele boek heen verwezen wordt. De noten zijn niet zozeer verklaringen maar wel bronvermeldingen en verwijzingen naar de enorme hoeveelheid documenten die aan de basis van dit boek liggen.