Geschreven bij Wij zijn ons
De auteur van dit boek heeft een missie: mensen door een sociologische bril naar hun eigen leven en de samenleving te laten kijken. Het gedrag van een individu wordt namelijk niet alleen bepaald door zijn eigen, al dan niet rationele,belangen of verlangens, zoals economen of psychologen soms lijken te denken. Minstens zo belangrijk zijn de sociale normen en structuren die op hem inwerken. Ook is een samenleving voor veel sociologen meer dan simpelweg het optellen van individuen: er ontstaat een nieuwe, sociale werkelijkheid, met zijn eigen wetten en dynamiek.
Waar economen en psychologen de laatste jaren het grote leespubliek ruimschoots wisten te vinden om hun lezers te boeien met hun inzichten, neemt Van Ostaijen deze uitdaging aan voor 'zijn' vakgebied: de sociologie. Hij neemt de lezer aan de hand van elf hoofdstukken mee langs de klassieke sociologische denkers ( bijv. Weber, Simmel, Jacobs) en toont hun relevantie voor actuele vraagstukken en thema's (grote steden, nationalisme, bankencrisis). Als introductie wordt vaak gekozen door een persoonlijke ervaring of observatie, waardoor de lezer zelden het gevoel zal hebben dat er over zijn hoofd wordt heen gepraat . Daar doet de voorliefde van de auteur voor onnodig deftige woorden - hij is niet verbaasd, maar 'stupéfait' - amper iets aan af. Of is dit juist een mooie illustratie van de ook in het boek behandelde theorie van 'cultureel kapitaal' van Bourdieu? Knap is dat Van Ostaijen laat zien dat ook de meest persoonlijke zaken als rouwverwerking of onze smaak eigenlijk allesbehalve authentieke, persoonlijke daden zijn, maar altijd zijn doordrongen van en gevormd worden door de sociale context waarin deze plaatsvindt. Ook is hij sterk in het uitsplitsen van containerbegrippen, bijvoorbeeld door 'instituties' op te delen in een totale en een gulzige variant. Hierdoor wordt het denkgereedschap van de lezer uitgebreid en aangescherpt, waarmee hij zijn voordeel kan doen in allerlei contexten die hij graag beter zou begrijpen. Dat maakt het boek geschikt voor iedereen die zich voor zijn mens- en wereldbeeld niet alleen wil baseren op theorieën die stellen dat wij voornamelijk ons brein en/of onze portemonnee zijn.