Minder moeten, meer leven

Hebt u dat ook weleens? Dat je ’s-morgens bij het opstaan al de lijstjes in je hoofd hebt die dezelfde dag allemaal afgevinkt moeten worden? Nou, voor mij is dat heel herkenbaar! En ook auteur en journalist Annemiek Leclaire realiseerde zich begin 2018 dat ze vaak helemaal geen zin had in de dag die zou volgen, volgepropt met afspraken, deadlines en andere ‘moetjes’. Dat kon anders! Ze besloot haar leven te beteren en te ‘ontploeteren’. Maar hoe doe je dat? Dit boekje is een reisverslag van haar zoektocht naar minder moeten en meer leven. Het boek is gebaseerd op de serie ‘Minder moeten, meer leven’ die van januari 2018 tot en met augustus 2019 in Vrij Nederland gepubliceerd werd. Het boekje is opgebouwd uit twaalf korte hoofdstukjes en het grappige is dat ze samen eigenlijk een stappenplan vormen naar ontploeteren. Vooraf was dat niet de bedoeling van de auteur, ‘ik ging gewoon op pad en de ene stap volgde op de andere’. Dat gewoon op pad gaan, leverde een aangenaam leesbaar boekje op, doorspekt met haar eigen ervaringen, maar ook met citaten uit de boeken van de indrukwekkende literatuurlijst en resultaten uit onderzoeken. Annemiek Leclaire heeft haar zoektocht serieus opgepakt en maakt ons deelgenoot van haar reflecties hierop.
Meer leven heeft te maken met de intensivering van aandacht en gevoel, de auteur beschrijft daarbij een aantal mogelijke paden om dit te bereiken. Mooi vond ik hierbij het gedicht Momenten (toegeschreven aan Jorge Louis Borges), dat begint met:
‘Als ik mijn leven opnieuw zou kunnen leven zou ik in
het volgende leven proberen meer fouten te maken.
Ik zou niet zo perfect proberen te zijn, ik zou meer
ontspannen.
Ik zou dwazer zijn dan ik geweest ben,
In feite zou ik heel weinig dingen serieus nemen.’
Een prachtig gedicht, zo eentje waar je over na gaat denken.
Dat gevoel, dat denken behoud je in het hele boek. Overal duiken prachtige teksten en citaten op.
‘Slechts een klein deel van ons leven leven we.
En de rest? Dat is slechts tijd.’(Seneca)
Ontfocussen doen we door te lanterfanten, te dagdromen, te kliederen, prutsen, luieren, lummelen. En juist dat wordt in onze prestatiemaatschappij niet erg gewaardeerd.
Volhouden raadt de auteur ons aan, volhouden en keuzes maken, wat vind je nou écht belangrijk in het leven en wat heb je daar voor over? Ze noemt dat ‘hoe je een beetje echter kunt worden’. Uiteindelijk zal je jezelf bij elke actie steeds afvragen: maakt je hart er een sprong van? De auteur noemt dat navigeren op je helderste sterren.
Mijn mening: Ik heb echt genoten van dit boek, mezelf de rust gegeven om het in een onthaast tempo te lezen. Om eens terug te lezen, om aantekeningen te maken over andere boeken. Dat kan makkelijk want de auteur heeft een uitgebreide literatuurlijst opgenomen en citeert regelmatig uit deze boeken. En niet alleen uit boeken maar ook uit onderzoeken en interviews. Nergens in het boek wordt dat saai, het heeft altijd functie.
Vaak lees je een boek, doet er wat nieuwe inzichten in op en daarna al ligt het al gauw op een stapel en vergeet je de opgedane inzichten. Dat gaat me bij ‘Minder moeten, meer leven’ niet gebeuren! Ontploeteren begint bij jezelf, de keuzes maak jezelf en het lef dat daarbij hoort is ook nog eens van jezelf, in dit geval ben IK dus aan zet en dat blijf ik.
De volle vijf sterren voor een boekje dat pas zijn vruchten af gaat werpen nadat je het gelezen hebt.

Zeer inspirerend boek. Er wordt vanuit verschillende perspectieven naar het 'moeten' gekeken. Een aanrader als je de rust in jezelf weer wil vinden.

Annemiek Leclaire noemt zichzelf een nieuwbouwmens. Een mooi ideaal voor de mens van nu en ze bundelde haar ervaringen voor de lezers in een soort ‘vangnet voor tegenslagen’: “Het levert in dit boek een caleidoscopisch patroon aan thema’s op, dat door de volgorde toch een duidelijke rode lijn heeft.” Pragmatisch gezien doet ze meer in dit boek dan een vangnet bieden. Ze zorgt voor een veilige bedding en haar adviezen zijn onderbouwd en werken kalmerend op het gejaagde gemoed. Als geen ander weet ze, dat het leven zelf als een verhaal vol plotwendingen en cliffhangers zit. Wendbaar blijven en focus houden is een schone kunst in een kakofonische wereld, waarin je van oudsher opgevoed bent om aan te confirmeren om erbij te mogen horen. Heel liefdevol en warm neemt ze je in dit boek aan de hand en moedigt ze je aan om vooral de moed op te brengen om je eigen weg te gaan. De beloning is net zo groot als de prijs die je onwillekeurig (of beter willens en wetens) betaalt.

Om je te helpen start elk hoofdstuk met één titel en twee subtitels, waardoor je naderhand gemakkelijk kunt terugvinden welk thema op dat moment het best past om te komen tot ‘meer leven en minder moeten’.
Zoals bijvoorbeeld de titel van hoofdstuk 11: “Go with the flow”. De titel is een motto. Onder deze titel staat de titel van het recept hoe je zo’n motto nu kunt waarmaken. In dit hoofdstuk luidt die: “Hoe je voluit kunt leven”. En onder deze subtitel staat dan uiteindelijk waar het hoofdstuk specifiek over gaat: “Over de radicale lust van je vrijheid”.
Dat is heel handig voor de lezer om zowel de rode draad van dit boek te kunnen blijven volgen als te kunnen oefenen in het ontploeteren en je eigen leven te leren leven. Daar is Annemiek naar mijn idee goed in geslaagd. Dit soort non-fictie boeken kunnen namelijk gauw ontaarden in een bundel op zichzelf staande verhalen, waardoor de strekking wat de schrijver wil brengen uiteindelijk niet blijft hangen en je door al die welwillende wijsheden je door de bomen het hele bos niet meer ziet zitten. En dat zou zonde zijn, want van al dat moeten blust veel van je levensenergie uit.
Alsof al deze hoofdstukken nog niet duidelijk genoeg zijn om je in het zadel van je eigen leven te helpen geeft Annemiek nog een toegift in de vorm van twee onvermelde hoofdstukken: ‘Conclusie’ en ‘En ook, ontploetertips voor mijn kinderen’ (heel handig als je zelf nog in de kinderschoenen staat qua ontploeteren). Fijn non-fictie boek!