Geschreven bij Alsof het voorbij is
Wat een prachtig boek. Origineel, gedurfd, humoristisch en subtiel, en geschreven in een uitgebalanceerde, compacte stijl. Het beslaat slechts 158 pagina’s en toch is het onmiskenbaar een roman en geen novelle. Niet alleen omdat er veel in gebeurt, ook omdat er de nodige vragen worden opgeroepen. Vragen als ‘tot hoever reiken de grenzen van verantwoordelijkheid?’ ‘Draag je ook schuld als je niet zozeer de alomvattende oorzaak bent van een drama maar slechts een schakeltje vormt in het geheel?’ Een schakeltje dat overigens wel bijdraagt aan de opeenhoping van schade, pijn en kwetsuur.
De hoofdpersoon is Tony Webster, een gematigde en ook enigszins middelmatige man van boven de zestig. Als hij terugkijkt op zijn leven kan hij met een gerust hart concluderen dat hij het redelijk goed heeft gedaan. Hij is in elk geval niet ontevreden. Hij studeerde, had vrienden, kreeg twee keer verkering, beide relaties gingen na krap een jaar weer uit, hij doorliep een bescheiden carrière, trouwde, kreeg een dochter, het huwelijk strandde onverhoopt, maar de scheiding verliep relatief onproblematisch en inmiddels is Tony grootvader en gepensioneerd. Het gaat er niet om of je schade oploopt in je leven, het gaat erom hoe je ermee omgaat, aldus Tony’s levensfilosofie. Zijn leven was misschien niet perfect of heroïsch maar de schade bleef beperkt.
Een marginaal bestaan, Tony zal zelf de eerste zijn om dit te erkennen, maar dit beeld wordt wreed verstoord door een vreemd bericht. Hij krijgt te horen dat de moeder van zijn eerste vriendinnetje Victoria hem 500 pond en twee documenten nalaat. Deze moeder kan Tony zich maar nauwelijks herinneren. Hij heeft haar slechts één keer ontmoet, tijdens een vervelend verlopen weekend thuis bij zijn vriendin, en hij begrijpt dan ook niet waarom deze vrouw juist hem iets nalaat.
Victoria zelf heeft hij in geen veertig jaar gezien. Het enige wat hij nog weet is dat zij, nadat hun relatie beëindigd was, iets kreeg met één van zijn vrienden, Adrian. Vanaf het begin van het boek is duidelijk dat Adrian een belangrijk personage is, misschien is hij wel de eigenlijke hoofdpersoon en niet Tony. Adrian is intelligent en authentiek en de vriend die Tony altijd het meest bewonderd heeft, het feit dat hij iets met zijn ex begint, betekent desalniettemin het einde van die vriendschap.
Pas veel later, als Tony op reis is in Amerika en al lang een nieuwe vriendin heeft, hoort hij dat zijn vriend van vroeger zelfmoord heeft gepleegd. Typisch Adrian, vindt Tony. Die jongen heeft het heft altijd al in eigen handen genomen, terwijl Tony zelf het leven eigenlijk alleen ondergaat, langzaam bouwend aan herinneringen.
Een deel van de nalatenschap die Tony erft blijkt vreemd genoeg het dagboek van Adrian te zijn. Hoe komt de moeder van Victoria in godsnaam aan dit dagboek? En waarom wordt het hem nagelaten? Eindelijk begint het Tony allemaal te dagen waardoor het beeld van zijn jongere ik drastisch verandert.
