Mark, Zola, Todd en Gordy studeren rechten aan de Foggy Bottum universiteit in Washington. Wat voorheen een droom was is nu een nachtmerrie. Ze hebben namelijk alle vier een extreem hoge studieschuld opgebouwd. Nu in het laatste semester merken ze de druk vanuit de financierders die wordt opgevoerd. Het is duidelijk dat ze snel moeten zorgen voor een terugbetalingsregeling. Een baan bij justitie of aan de slag gaan als advocaat ligt het meest voor de hand maar niet voor het oprapen. Van de baangaranties die zijn gegeven komt niets terecht en de slagingspercentages in combinatie met de reputatie van de universiteit zitten tegen. Ze zijn destijds ook vanwege de geboden zekerheid en wat idealisme aan deze opleiding begonnen. Het is hen echter allemaal veel te mooi voorgespiegeld en ze zijn er met de ogen open ingetuind. Het is een chronisch verschijnsel onder de studenten.
In een manische bui komt Gordy erachter dat de school én de geldverstrekkers gelinkt kunnen worden aan een Wall Street investeerder. Er blijkt een merkwaardig leenstelsel achter de studie te zitten waardoor ze stuk voor stuk in de problemen raken. De lawschools zijn op winst gerichte instanties in handen van Hinds Rackley, een genadeloze zakenman die woekerrentes berekent aan de veelal arme studenten. De druk is enorm en de vrienden besluiten na een dramatische wending het heft in eigen handen te nemen. Het is te laat om met de studie te stoppen i.v.m. het wurgcontract maar doorgaan biedt ook geen perspectief. Toch laten ze zich niet uit het veld slaan en gooien het roer drastisch om, in de hoop eens en voor altijd herhaling te voorkomen.
Het was lang geleden dat ik een boek van John Grisham had gelezen. De eerste stapel boeken van zijn hand werden altijd meteen gelezen bij verschijning maar op een gegeven moment wennen het concept en de schrijfstijl en boden de boeken geen vernieuwing meer. Toen ‘De oplichters” ter recensie werd aangeboden nam ik de uitdaging toch aan en ik moet zeggen dat het een aangename verrassing was. Nog steeds begenadigd met een heldere, no nonsens schrijfstijl neemt Grisham je al snel mee in de wereld van vier ambitieuze jongelui. De manier waarop het verhaal zich ontwikkelt, het feit dat de studiegenoten te maken hebben met een zwendel in plaats van een gepassioneerd schoolbestuur maakt het verhaal kwetsbaar en daardoor leef je mee met de vier hoofdpersonages. Het gemak waarmee je wordt betrokken in de juridische gang van zaken is verbazend. Niet te moeilijk, vlot geschreven en heel duidelijk. Zo herinner ik me de laatste boeken van Grisham niet, dat werd eerder een beetje een opgave. Nu is dat niet zo.
“De oplichters” vertelt een problematisch en realistisch verhaal met diepgang, zonder ál te zwaar te worden. De personages spreken aan, vooral Zola krijgt het voor haar kiezen i.v.m. haar Senegalese afkomst en de corruptie waar ze mee te maken krijgt. Doordat vriendschap heilig is voor de vrienden sympathiseer je al snel met ze. Ze zitten allemaal in hetzelfde schuitje, hebben alles voor elkaar over terwijl alles draait om geld en dat is iets dat ze niet hebben. Het feit dat ze zo inventief zijn en op ideeën gebracht zijn door Gordy levert hen de strijd op tegen de schijnbaar geaccepteerde praktijken van Rackley en consorten. En dat gaat op een heel verrassende wijze. Met de nodige bluf, lef en het durven maken van gewaagde keuzes bereiken ze al snel het ‘point of no return’, ze kunnen niet meer terug. Wonderlijk genoeg passen ze zich steeds heel snel aan de nieuwe situaties aan en denderen ze in hoog tempo steeds dichter naar hun beoogde doel. Nu is het doorzetten en kijken waar het schip strandt.
Dit verhaal kent drama, wanhoop, vriendschap, uitdagingen en verrassingen te over. Het is een fijn boek om te lezen en het was een aangename, hernieuwde kennismaking met Grisham. Soms herken je wel de zakelijke vanzelfsprekendheid waarmee hij zijn boeken schrijft, het juridische aspect is voor hem natuurlijk een makkie.