Geschreven bij Uitweg
Allereerst: het is een goed boek voor mensen die een antwoord op de vraag zoeken waarom zelfeuthanasie (in welke vorm dan ook) nodig is. Het boek heeft meerdere voorbeelden van situaties waar artsen en psychiaters nu niet echt schitteren in de zorg voor hun patiënten. Er is ook een lijst(je) opgenomen met methodes die werken en enkele voorbeelden van wat zeker niet gaat werken. Het is goed dat ook het wettelijk kader (wat mag je wettelijk gezien doen als omgeving en wat niet) is opgenomen.
Wat jammer is, is dat het boek regelmatig op twee gedachtes hinkt: [1] mensen hebben recht op zelfbeschikking als het gaat om iemands zelfgekozen dood, [2] mensen moeten dit wel zorgvuldig doen. Zorgvuldig is dan: wel eerst je eigen omgeving informeren, wel uitzoeken welke alternatieven er zijn. En voor die alternatieven is dan een arts of een psychiater nodig. Door angst voor juridische gevolgen (internetadressen zouden afgesloten kunnen worden als je ze publiceert) wordt voor het krijgen van deze adressen verwezen naar counselors van organisaties als De Einder, waarbij deze counselors "vanuit hun eigen verantwoordelijkheid" deze adressen pas zullen geven als ze er van overtuigd zijn dat mensen deze internetadressen ook echt nodig hebben. Hierdoor worden mensen via een achterdeur toch gedwongen om gebruik te maken van een arts, psychiater of counselor, waarbij die arts, psychiater, counselor toch inhoudelijk gaat beoordelen of zelfeuthanasie op zijn plek is of niet. En zo zijn we via een U-bocht terug in de situatie dat een ander namens de cliënt vooraf gaat besluiten of die wel-of-niet in staat gesteld mag worden om zelfeuthanasie uit te voeren.
Maar wacht... was het idee van zelfbeschikking nu niet dat de afweging wat genoeg is en wat niet, welke alternatieven onderzocht nog moeten worden en welke niet, niet juist iets wat bij zelfeuthanasie bij de persoon met een doodswens zelf liggen? En wordt het "euthanasie-examen" waar dit boek het een beetje smalend over heeft bij artsen-euthanasie bij zelfeuthanasie niet nog steeds uitgevoerd, maar dan door counselors van organisaties zoals De Einder?
Hoe ethisch is het bovendien om als omgeving er op aan te sturen om de zelfeuthanasie uit te stellen (een van de adviezen) als dit weliswaar in je eigen belang is om aan te tonen dat je niet aangezet hebt tot zelfdoding maar dat het (speciaal voor de familie) langer leven wellicht helemaal niet in het belang is van de persoon die er een eind aan wil maken? In hoeverre moeten psychische patiënten verplicht worden om "daadwerkelijk mee te werken aan een optimale behandeling"? Is dat ook niet een vorm waarin iemand (in dit geval de auteur) beslist waar de patiënt aan moet voldoen voordat er zelfeuthanasie wordt toegepast en gaat ook dit niet in tegen iemands zelfbeschikkingsrecht?
Als we minder spastisch over de dood zouden doen, als we zelfbeschikking als samenleving serieuzer zouden nemen, dan zou het heel normaal zijn als iemand zelf voor diens eigen dood kiest. Ook als het niet invoelbaar is voor de omgeving of de betrokken artsen/psychiaters/counselors waarom dit nodig is. En als dit vaker zou gebeuren en we duidelijker zouden uitspreken hoe belangrijk (volledige) zelfbeschikking is, zou de brede beschikbaarheid van de Pil van Drion (gemakkelijk verkrijgbaar zonder verplicht consult of verplicht ophalen van advies bij wie-dan-ook) ook dichterbij komen.
Buiten dit (fundamentele) bezwaar, dat er regelmatig voor zorgt dat de auteur verwijst naar een counselor in plaats van de informatie gewoon op te schrijven, is het een goed boek.