De hemel boven Parijs

Geschreven bij De hemel boven Parijs

Onder embargo mocht ik het lezen. Dankzij de aanbeveling van de uitgever had ik daar al heel veel zin in. Toen ik het boek in handen had, wist ik het zeker – nog zonder gelezen te hebben: dit is een heel fijn boek. Een boek waarvan je zou kunnen denken dat het er allang is. Geschreven door een volleerd auteur in een klassieke stijl. Rijp. Elegant. Zinnelijk. Schrijfster Bregje Hofstede over haar eerste roman De hemel boven Parijs:

Waar gaat De hemel boven Parijs over?
Het gaat over een wat oudere professor Kunstgeschiedenis aan de Sorbonne, die, hoewel hij best tevreden is met zijn leven, op een dag wordt opgeschrikt door de ontmoeting met een Nederlandse uitwisselingsstudente. Dit meisje, Fie, lijkt sprekend op zijn jeugdliefde. Tegen beter weten in zoekt hij toenadering, en raakt zo in de knoop met zijn verleden. De aanwezigheid van het meisje wijst hem op zijn eigen levensleugens. En natuurlijk is zij ook een mens van vlees en bloed, en een eigen strijd – iets waar hij niet direct rekening mee had gehouden. In feite gaat het boek, voor mij, over de vraag hoe je kunt leven met de altijd aanwezige mogelijkheid van mislukking. Nooit beginnen om niet te falen, of streven naar het allerhoogste met het risico eraan kapot te gaan? Iedereen moet die keuze maken, op allerlei niveaus, bijvoorbeeld in de liefde. Het gaat over durf.

Wat inspireerde je om dit verhaal te schrijven?
Ik studeerde zelf een tijdje in Parijs, en heb die stad in me opgezogen. Ik was voor het eerst lange tijd van huis, het was een avontuur, de stad is prachtig. Maar tegelijkertijd voelde ik een enorme weemoed. Het is een hautaine stad, waar je als bezoeker moeilijk vat op krijgt: alles is beschermd, gebalsemd, onbetaalbaar. Parijs maakte op mij de indruk van een openluchtmuseum, een stad waar het leven al lang geleden is opgehouden. Ze verandert nauwelijks: tegen iedere nieuwbouw wordt heftig geprotesteerd. Het is alsof Parijs besloten heeft om in haar hoogtijdagen te blijven hangen, in de vergane glorie van de decennia van pakweg 1890 tot 1950 – Picasso, Hemingway, Sartre, noem ze maar op - en vergeet om mee te doen met het heden. Een huiverigheid voor de eigen toekomst. Dat idee heb ik tot een hoofdpersonage gevormd: Olivier. Toen volgde het verhaal vanzelf.

Je hebt een aanmoedigingsbeurs ontvangen van het Hollands Maandblad - hoe belangrijk zijn prijzen voor auteurs?
Best belangrijk, denk ik. Niet dat we niet zouden schrijven als er geen prijs te winnen viel. Maar zo’n prijs betekent ten eerste erkenning, die voor een jonge auteur van belang is – je moet toch tegenover je omgeving en jezelf verantwoorden dat je eindeloos veel tijd steekt in een boek waar niemand op zit te wachten (net als die miljoen andere aspirant-schrijvers). Ten tweede: er valt met schrijven bijna niets te verdienen, en zo’n beurs betekent dan een verademing. Dankzij de Hollands-Maandblad-beurs heb ik een paar maanden kunnen schrijven zonder steeds te denken: eigenlijk zou ik op dit moment geld moeten verdienen.

Wat is wat jou betreft het hoogste haalbare als schrijver (vertaling, verfilming, Libris/AKO winnen…)?
Ik woon in Brussel en mijn dagelijks leven is veeltalig: ik spreek voornamelijk Engels en Frans, soms wat Duits, thuis Nederlands. Daarom voelt het gek dat mijn boek wél afgesloten is van al die talen. Ik ben ook heel benieuwd hoe De hemel boven Parijs zou klinken in een andere taal, of het ritme nog herkenbaar was.

Voor het hele interview & meer mooie boeken, kijk op www.bol.com/boekenredactie.

Geschreven bij De hemel boven Parijs

Soms koop je in een opwelling een boek met de verwachting dat het de moeite waard zal zijn. Soms komt die verwachting uit, zoals bij het boek “de hemel boven Parijs” van Bregje Hofstede.

Het verhaal is niet nieuw: Olivier, professor aan de Sorbonne ontmoet Sofie, studente kunsthistorie die op een vriendin uit het verleden lijkt. De verwarring slaat toe met flashbacks en beide verhalen komen samen terwijl de studente worstelt met haar eigen identiteit. Helemaal niet erg want elk verhaal is al wel eens verteld waardoor het vooral gaat om de manier waarop het verteld wordt. Het Parijs dat Bregje Hofstede schetst is ook herkenbaar. Ik ben er welliswaar slechts een week geweest maar ik kan me de beelden voor de geest halen. Wat niet herkenbaar is dat is haar beeldspraak. Die is eigen, mooi en gelukkig gedoseerd toegepast. Haar beeldspraak is dienend en ondersteunt het verhaal.

Het boek is mooi opgebouwd met korte hoofdstukken die af en toe aan de professor gewijd zijn en af en toe aan Sofie. Toen ik het uit had was mijn eerste gedachte dat er gemakkelijk een film van gemaakt zou kunnen worden. De locatie is perfect, er zijn genoeg momenten waarin de stad kan schitteren, de personages zijn interessant genoeg en het verhaal beweegt op een goed filmbare manier. Bregje Hofstede schrijft beeldend, met mooi vloeiende zinnen en beschrijft net genoeg van de figuranten in het boek om samen met de mooie locatie van de stad Parijs een omgeving te creeëren die leeft. Soms maakt ze slim gebruik van figuranten. Meisjes die op een bepaalde manier in een café met hun haar schudden maken je deelgenoot van haar omgeving en wanneer ze Sofie in gedachten op deze meisjes laat reageren en daarna een situatie schept die voor Sofie in verwarring eindigt dan wordt je daarin als vanzelfsprekend meegenomen.

Bregje Hofstede is kunsthistoricus en heeft in Parijs gestudeerd. Dat je het beste kunt schrijven over wat je kent wordt hier weer eens bevestigd. Het boek maakt een zekere indruk en het is moeilijk in te denken dat het hier om een debuut gaat. Het einde van het boek ging mij iets te snel. Daar had iets meer spanning in kunnen worden opgebouwd maar dat is muggenziften want het is gewoon een mooi debuut dat ik met veel genoegen heb gelezen. De vraag is nu alleen wie de hoofdrollen in de film gaan spelen en natuurlijk wanneer haar volgende boek uitkomt want dit smaakt naar meer.

Geschreven bij De hemel boven Parijs

De debuutroman van Bregje Hofstede boeit tot het laatste woord. Het verleden en het heden van Olivier, professor aan de Parijse Sorbonne, komen samen als hij de uitwisselingsstudente Sofie, kortweg Fie, ontmoet. Ze lijkt enorm op Olivier's verloren liefde Mathilde, en vanaf de eerste zin is het duidelijk wat voor impact zij op hem heeft. Hoezeer het heden en het verleden door elkaar lopen voor Olivier is duidelijk in de terugblikken die Hofstede verwerkt heeft in haar hoofdstukken. Hoe dichter Olivier bij Fie lijkt te komen, hoe meer we over Mathilde, zijn verloren liefde, te weten komen.
De vrouwen in de roman worden eindeloos met elkaar vergeleken door Olivier, maar missen diepgang. Olivier vergelijkt Sylvie constant met Mathilde, het verschil in zijn gevoelens voor de twee vrouwen, wat zij in hem losmaken. Dit is een gemiste kans.

Hofstede’s achtergrond als kunsthistoricus komt goed naar voren in De hemel boven Parijs, sommige passages voelen aan alsof de lezer zelf in een college kunstgeschiedenis zit. De essays van Fie over kunstwerken die onaf zijn vlechten zich naadloos in het liefdesverhaal van Olivier en Mathilde, wat ook onaf was. Hun liefde was slechts een omhulsel van de door Fie genoemde standbeelden uit niets. Toch zijn drie versies van het essay teveel van het goede, met minder was het ook duidelijk geweest.

Hofstede heeft zelf gestudeerd in Parijs, en kan de sfeer van de stad tot in detail beschrijven. De beschrijvingen ademen Parijs en haar verleden, in Parijs lopen ook het heden en het verleden door elkaar, net als bij Olivier. Als hij door de stad loopt, wijst hij gebouwen aan waar belangrijke figuren hebben geleefd, zij hebben hun stempel achtergelaten in de straten van Parijs. Dit is vergelijkbaar met de lezer die wordt gewezen op gebeurtenissen en plaatsen waar Mathilde haar stempel op heeft weten te drukken.

De hemel boven Parijs is een ontroerende debuutroman met beeldende taal, waarin Parijs heeft meer ruimte gehad om te ontplooien dan de vrouwelijke karakters.