Gij nu

Geschreven bij Gij nu

Meestal als lezer laat ik me niet beïnvloeden door hypes. Al meer dan eens heb ik een boek opgepakt die ontzettend opgehemeld werd dat het me niet anders kon dan teleurstellen. De verwachten waren gewoon te hoog, en woorden kunnen maar zoveel.
Natuurlijk had ik dus van Griet Op De Beeck gehoord waarvoor geen superlatief geschuwd werd toen haar eerste boek Vele hemels boven de zevende verscheen.

Dit is mijn eerste kennismaking met Griet Op De Beeck. Ik voelde me enerzijds wel een beetje bedrogen toen ik het las, want het gaat om korte verhalen en niet om een roman, waarvan ik uitging. Met korte verhalen heb ik vaak een haat liefde verhouding. Meestal maken de schrijvers het niet waar om een korte verhalen-bundel te schrijven, waarvan ik eensgezind alle verhalen heb verorberd en dan voelt het toch altijd een beetje zijn geld niet waard.

Dat is niet het geval met Gij nu. Elk verhaal heb ik verorberd en ik zou het meteen nog eens lezen, moest er niet zoveel zijn dat ik nog kan lezen. De onderwerpen van de verhalen moeten dan niet meteen heel boeiend zijn, haar schrijfstijl is dat wel. Ze weet als weinig anderen vergelijkingen te treffen en zinnen uit haar pen te toveren die meteen tot je hart doordringen.
Sommige verhalen zijn zo diep ontroerend dat je er ook na het lezen nog aan moet denken. Zoals de ontwapende vraag: “Doet dat pijn, doodgaan?” van een jong meisje van tien dat op sterven ligt. Of “Oscar, wil jij nu voor hen zorgen? Anders gaat Suzy je missen” die het intense allesverterende verdriet verwoord van een meisje, Suze, dat niet langer kan leven, maar toch de zorg van de gekregen vissen niet aan hun lot wil overlaten.

Wat ik ook bijzonder vind aan haar schrijfstijl is de manier waarop ze in het hoofd van jonge kinderen en adolescenten kan kruipen. Ze lijkt precies te weten hoe ze denken, zelfs hoe ze dingen verwoorden, zonder dat ze daardoor ook in cliché’s vervalt.

Gij nu is een intense rit van emoties, en geen enkel verhaal laat je onberoerd. Ze stuiven over je tong en in je hart om je moedeloos maar nadenkend achter te laten.

Nu kan ik niet anders dan ook haar andere boeken lezen.

Geschreven bij Gij nu

2016 is het jaar dat ik, een na een, alles van Griet Op de Beeck las. Kwam daarbij de eerste Zomergasten van dit jaar, zodat ik van een heus Op de Beeck jaar kan spreken. Niet geheel tot mijn ongenoegen. Spijt het gegeven dat deze Vlaamse auteur voor 70 procent in Nederland verkoopt, doet dit niet af aan mijn aanvoelen dat je, anno vandaag, niet meer Vlaams kan schrijven. Qua thematiek wandel ik gewoon door mijn eigen belevingswereld (hoewel ik moeiteloos Griets opa kan zijn - bouwjaar ’32), zo herkenbaar, zo invoelbaar. Ik kan op zo goed als elk personage in haar boeken een bekende uit mijn naaste omgeving plaatsen. Een Vlaanderen dat ik vandaag ervaar als geëmancipeerd, bijzonder welstellend, niet zo gecultiveerd, en toch nog zo duidelijk sporen dragend van een ondertussen reeds lang afgevoerd katholicisme. Ook die wat tobberige sfeer waarbij de zwaarste kwetsuren zo goed als steeds naar “thuis” verwijzen, ik ken en herken het zo goed. Nu kom ik wel helemaal uit dezelfde streek in Vlaanderen, Lier en Oud Turnhout zijn geen twee planeten, waar thuis, niet toevallig de titel van een onverwoestbare soap op TV1, nog altijd zwaar weegt. Net zozeer de uitgestraalde warmte als de kreuken. En ja, de sfeer van haar boeken, ook de sfeer in Zomergasten, een zo aaibare verschijning als Griet Op de Beeck, en toch die aangehouden tobberigheid (ik heb geen beter woord)... ja, zo zitten wij (het soort volk dat haar boeken bewoont) ineen. Dit jaar vieren wij het 100 jarig verschijnen van Pallieter van Timmermans. Ik vermoed dat dit boek op mijn ouders, mutatis mutandis, dezelfde indruk moet hebben gemaakt. Dat gaat over ons. En zo zeggen wij dat ook.
Want ook de taal die Op de Beeck heel consequent aanhoudt is zo herkenbaar Vlaams. Onbeschroomd gij, ge, gijllie, en ’s zondags U aanhoudend. Dat is het Vlaanderen van voor de nu stilaan veralgemeende jij, jouw, je, jullie stijl. De tijd toen leuk nog plezant mocht zijn in Vlaanderen. Ik stootte ook regelmatig op uitdrukkingen die mij zo Vlaams klonken dat ik er een lijstje van aanlegde. Zoals nu weer in Gij Nu, noteerde ik “Awel. Chapeau”. Ik heb geen betere woorden om een gemeend compliment uit te drukken. Griet Op de Beeck: Awel. Chapeau.

Geschreven bij Gij nu

Griet, je hebt weer een fantastisch boek geschreven, maar die korte verhalen zijn een kwelling! Elk verhaal mocht wat mij betreft verder geschreven worden tot een dik boek, elk verhaal werd ik er totaal in gezogen en leefde ik mee met de personages en was het verhaal veel te snel ten einde. Ik moest elke keer weer 'opstarten' en 'inkomen' als een nieuw verhaal begon, doe mij maar een verhaal waar geen eind aan lijkt te komen Griet.