De levens van Jan Six

Het boek heet een familiegeschiedenis maar het is meer dan dat. Geert Mak is voor het verhaal een regelmatige bezoeker van het huis waar de familie woont. Hij begint zijn verhaal echter in Kamerijk ( Frankrijk ) waar de familie oorspronkelijk vandaan komt. In het boek vertelt hij hoe en waarom een tak van de familie tijdens de hervorming in Amsterdam terecht kwam. Ook vertelt hij daarna in verschillende hoofdstukken hoe het de familie vergaat. De nadruk ligt daarbij steeds op Jan Six waarvan de huidige bewoner al de tiende generatie is. In zijn verhaal neemt Mak steeds verschillende kunstwerken uit of andere zaken uit het archief van het huis onder de loep die te maken hebben met degen die hij op dat moment wil gaan beschrijven. Naast het leven van de Jan die hij op dat moment bespreekt komen er ook allerlei andere mensen uit de Nederlandse geschiedenis voorbij die op een of ander manier op dat moment met de familie te maken hebben gehad. Zo passeren in de Gouden Eeuw bijv. Rembrandt, Vondel , Johan van Oldebarneveldt en Nicolaes Tulp
de revue. Deels behoren deze mensen tot de vriendenkring van Jan Six. Ook beschrijft Mak steeds zonder af te dwalen wat er op dat moment in Amsterdam , in Nederland en soms ook in groter verband belangrijk is waarbij hij steeds de familie Six als leidraad voor zijn verhaal gebruikt. De familie maakt in de Gouden Eeuw uiteindelijk onderdeel uit van de aristocratie die de stad bestuurt. Uitvoerig komt ook aan bod hoe deze elite zichzelf de belangrijke banen toeschoof die er vrij kwamen en werd tot een oligarchie. Mak loopt zo de hele familiegeschiedenis door. De verschillende huizen ,de landgoederen en de kunst die men bezat komen uitgebreid aan bod. Latere Jannen maar ook andere Sixxen worden genoend en beschreven. Al wordt de actieve rol van de familie op bepaalde momenten kleiner, men gaat rentenieren , maar het zou Geer t Mak ook niet zijn die altijd wel weer ergens een leuk familie verhaal over weet te schrijven en die dan ook zo gemakkelijk van het heden , het archief, terug gaat naar het verleden. Ook is het knap hoe hij de enorme kunstcollectie van de familie heel vaak weet te gebruiken al s bron voor zijn verhalen. De kunstcollectie die voor de familie vaak heel belangrijk is geweest en waarvoor men ook zijn uiterste best heeft gedaan om zoveel mogelijk stukken bij elkaar te houden. Geert Mak weet door zijn vlotte manier van schrijven te boeien, hij is de geschiedenisleraar. Hij zorgt er voor dat je wilt weten hoe het verhaal dat je op dat moment leest afloopt. Ook is het knap hoe hij het familie verhaal toch steeds weer aan de geschiedenis van Amsterdam , Nederland , Europa of zelfs de wereld weet te koppelen. Hij haal t er als rasverteller veel bij maar het blijft aldoor boeien. Voor iemand die van geschiedenis houdt een must.

Geert Mak heeft zich de afgelopen jaren verdiept in de geschiedenis van de familie Six. Deze zoektocht heeft geresulteerd in zijn nieuwe boek: “De levens van Jan Six. Een familiegeschiedenis”.

Dit boek neemt je mee vanaf het jaar 1618 tot op heden. Het laat je door de tijd reizen van de vooraanstaande, uit de lage adel stammende, Amsterdamse familie Six, waarvan de oudste zonen bijna allemaal Jan genoemd werden. Daarmee reis je ook door de geschiedenis van Amsterdam, van ons land, van Europa en zelfs van Amerika. Je maakt op een andere manier kennis met onder andere Joost van den Vondel, Rembrandt van Rijn, Antoni van Leeuwenhoek en bijzondere details uit hun leven. De verhalen van de Gouden Eeuw en de (vroege) Verlichting zijn in grote lijnen bekend maar met dit boek kom je erg leuke en bijzondere wetenswaardigheden tegen. De geschiedenis van deze familie wordt uitgezocht aan de hand van duizenden bewaard gebleven documenten, schilderijen en spullen van de familie Six. De zoektocht begint in het Huis aan de Amstel waar de schrijver met de huidige Jan Six zó vaak door alle kamers en gangen loopt en de schilderijen en spullen bekijkt dat de familie voor hem als het ware tot leven komt en daarmee ook voor de lezer. Je kunt je als lezer de sensatie indenken die de auteur gevoeld moet hebben bij het vasthouden van een handschoen, tegelijkertijd kijkend naar het huwelijksportret uit de 17de waarop de bruid met dezelfde handschoen is afgebeeld.

Door de tijd heen zie je hoe de mensen en de samenleving langzaam en met horten en stoten veranderde. Van ijzeren familieverbanden met veel verplichtingen tot individuen en hun eigen waarden en mogelijkheden. Toch kwam er bij de auteur steeds het gevoel op dat er veel overeenkomsten zijn tussen de cultuur van de 18e-eeuwse regenten en de huidige managerscultuur. “Leven we niet in eenzelfde tijd van grote verschuivingen?” zo stelt hij. Ja en dat is dan ook weer iets waar je zelf lang je gedachten over kunt laten gaan.

Ik heb dit boek met veel interesse en plezier gelezen om de inhoud maar zeker ook om de manier waarop Geert Mak dit boek geschreven heeft.

In één woord: geweldig!

Het nieuwste boek van Geert Mak “De levens van Jan Six” neemt je niet alleen mee in de geschiedenis van de familie Six, maar ook in de geschiedenis van Amsterdam en Nederland. Hij verbindt de familie met andere prominente mensen uit die tijd en geeft een kijkje in adellijke families en nieuw en oud geld door de eeuwen heen.

Geert Mak is een de collectie en het archief van de familie Six gedoken, letterlijk, in het huidige huis aan de Amstel. Aan de hand van objecten uit het archief van de familie beschrijf Geert Mak deze geschiedenis. Een schilderij (van Rembrandt oa), een brief of ander voorwerp vormt de aanleiding om iets te vertellen over een Jan Six uit een bepaalde generatie. Voor mij is het heel levendig geschreven en ik heb regelmatig zin om naar Amsterdam of Hillegom af te reizen om te kijken naar de huizen, om op te gaan in de sfeer van toen. Het geeft een goed kijkje in de wereld van adellijke families en mensen met geld. Maar ik betrap mezelf er af en toe ook op dat ik denk “geld maakt geld” en “poeh, wat een air”. Het aanhalen van en verbinden met situaties uit de geschiedenis geven het wat mij betreft nog wat meer diepte. De banden van de familie met de leden van het koninklijk huis, bekende schilders of hun rol in de Tweede Wereldoorlog. Geert Mak weet al die informatie te verzamelen, de meest interessante delen daaruit de distilleren en zeer boeiend te verwoorden.

Elke generatie is boeiend, en ook zeer boeiend beschreven, al is het laatste deel van het boek voor mij het meest aansprekend. Die Sixen lijken bijna tastbaar, en het speelt zich af in een tijd die mij meer bekend is. Ondanks dat de meeste familieleden tegenwoordig wat minder in de openbaarheid begeven, houdt de geschiedenis nog niet op. De meest recente Jan Six werd in 2013 geboren.

Ik kan het boek iedereen aanraden!