Geschreven bij Submission
Het verhaal van Submission is in een paar zinnen verteld. Man van middelbare leeftijd, universitair docent (alfa), alleenstaand maar tuk op jonge studentes, raakt in een midlife crisis. Naar het voorbeeld van 's-mans favoriete studie-object (de decadente schrijver J.-K. Huysmans), poogt hij de leegte die hij voelt in zijn leven te vullen met religie, in casu het katholicisme. In deze fase van zijn leven is echter ook een politieke omwenteling gaande waarbij 'overnacht' een islamitische partij aan de macht komt. Onze man, opportunist, komt in gesprekken met voormannen van deze partij langzamerhand tot de overtuiging dat zowel zijn religieuze behoeften als zijn professionele belangen in de gegeven omstandigheden misschien het beste gediend zijn door zich te bekeren tot de islam. Einde verhaal.
Houellebecq's beschrijving van het academische milieu van zijn hoofdpersoon is alleszins lezenswaardig; er komen heel wat filosofen voorbij. De sexuele escapades die de man zich veroorlooft worden plastisch beschreven en goed voor de verkoop (zullen we aannemen). Allemaal niet verrassend en de realiteitswaarde is twijfelachtig. Wat echter voor mij wel verrassend was, gezien de reputatie van Houellebecq als islamcriticus/islamofoob, is de mildheid waarmee de islam wordt benaderd, als een religieus alternatief dat eigenlijk heel goed tegemoetkomt aan het falen van de moderne westerse maatschappij zoals hij dat ziet: vooral het ontberen van een 'hoger' en bindend ideaal. Leden van de 'identaire' beweging blijken in dit boek gevoelig voor de charmes van de islam; waarden die (extreem-)rechts hoog in het vaandel zou kunnen hebben (nationalisme, paternalisme, ..) blijkt de islam kant en klaar in de aanbieding te hebben.. een grappig idee.
Er zitten overigens diverse slordigheden in het verhaal die een goede redacteur er naar mijn idee uit zou hebben gehaald. Zo komen er vrij wat personen en zaken langs die er voor het verhaal totaal niet toe doen. Voorbeeld: allerlei weersverschijnselen die er niet toe doen, en dan ook nog eens beschreven in technisch meteo-jargon (een simpele donderwolk wordt een 'aambeeldvormige cumulonimbus' genoemd). Dat werkt bevreemdend. Ander voorbeeld: personages die 1 keer in 1 zin worden genoemd (zoals een Belg genaamd Stouvenens) en verder helemaal nergens meer. Als kunstwerk dus wat krakkemikkig; maar onderhoudend is het zeker.