Geschreven bij Bezonken rood
Korte inhoud
Het boek vertelt een stuk uit het leven van Jeroen Brouwers zelf. Wanneer hij gebeld wordt en te horen krijgt dat zijn moeder gestorven is, komen alle gruwelijke taferelen terug die hij heeft moeten doorstaan in het Japanse concentratiekamp. Hij vertelt op een zeer poëtische manier, hoe hij zijn grootmoeder heeft zien sterven, hoe hij vrouwen gemarteld en verkracht heeft zien worden. Maar ook hoe hij de band met zijn moeder in het concentratiekamp verloren is. En tussen al deze herinneringen aan vroeger, moet hij denken aan Liza een vrouw die hij ooit eens in een stadje ontmoette.
Kritische analyse
Het is moeilijk te zeggen wat mij specifiek geraakt heeft, want heel het boek door werd je overdonderd door leed en verdriet. Tot ik de recensies las en ik te weten kwam dat de gebeurtenissen historisch incorrect zijn. Maar toch bleef ik enorm ontroerd door de band die hij met zijn moeder verliest in het concentratiekamp en ook zijn reactie op haar overlijden, dat hij voor zichzelf omschrijft als gevoelloos, was zeer emotioneel. Zijn schrijfstijl is zeer poëtisch, het boek komt over als een lang gedicht. Ik ben het helemaal eens met wat Ann Meskens in de Morgen schreef over Jeroen Brouwers’ schrijfstijl: ‘De balsturige humor die Brouwers' taal eigen is, maakt het verhaal alleen maar prachtiger, verschrikkelijker en aangrijpender.’ De opbouw van het verhaal zat goed in elkaar, eerst kreeg je een blik in het leven van Jeroen Brouwers wanneer hij al veertig is. Na het telefoongesprek, waarin hij te horen krijgt dat zijn moeder overleden is, komt er een opeenvolging van flashbacks. Hierdoor voel je goed dat het na zoveel jaren toch nog steeds helder in zijn geheugen gegrift staat. Jeroen Brouwers heeft geen gebruik gemaakt van een opvallende verhaalwending, maar heeft door andere technieken de lezer toch versteld doen staan.
Eindoordeel
Je komt niet zo vaak tegen dat schrijvers over hun eigen geschiedenis schrijven, daarom dat ik dit boek wou lezen. Wie zou beter kunnen schrijven over de Japanse concentratiekampen dan iemand die er zelf heeft in gezeten. Dus het was schokkend om te moeten lezen dat het boek niet volledig berust op feiten, terwijl Jeroen Brouwers doet alsof het waargebeurd is. Maar dat maakt van hem een nog betere schrijver, want hoe dan ook was het verhaal overtuigend gebracht. De gebeurtenissen, waar hij over vertelt, hebben misschien niet allemaal plaatsgevonden, maar het leed en verdriet is zeker niet verzonnen. Ook zijn mooie schrijfstijl, die zeer dichterlijk overkomt, maakt het boek het lezen meer dan waard. Laat je dus niet afschrikken door die recensies, het is en blijft een goed boek.
