Geschreven bij Het Eiland Onder De Zee
Het eiland onder zee is één van de laatste boeken van Isabel Allende. Ik had maar twee dagen nodig om het uit te lezen; ik kon het niet meer wegleggen.
Het boek vertelt het verhaal van de slavin Zarité - meestal Tété genoemd. Het verhaal begint als de negenjarige Tété wordt gekocht door de halfbloed prostituee Violette voor haar favoriete klant Toulouse Valmorain, eigenaar van een suikerplantage op het eiland Saint-Domingue (tegenwoordig Haiti). Tété moet uiteindelijk niet alleen voor zijn krankzinnige Spaanse echtgenote zorgen, maar wordt ook iedere avond in het bed van de Fransman bevolen. Hij neemt haar hun eerste kind af, waarop zij al haar moederliefde stort op Maurice, het zoontje van Valmorain en zijn echtgenote, en later op haar eigen dochtertje Rosette. Als de slavenopstand uitbreekt, kan ze Maurice en Rosette niet aan hun lot overlaten en besluit ze haar baas te redden in ruil voor de vrijheid van haar en haar dochtertje. Als Valmorain eenmaal een nieuw leven heeft opgebouwd in New Orleans, blijkt hij echter niet bereid zijn belofte na te komen.
Grappig detail: de piraten Jean en Pierre Lafitte die we in Allende's boek Zorro tegenkwamen, komen in dit verhaal ook nog even langs.
Het eiland onder zee is opgebouwd uit twee delen die zich afspelen in achtereenvolgens Saint-Domingue en New Orleans. Naast het aangrijpende verhaal van Tété krijgt de lezer de nodige geschiedenis mee van Saint-Domingue; Allende geeft gedetailleerd de verschillende fasen en gevechten in de bloedige slavenopstand weer. In het tweede deel wordt een uitgebreid tijdsbeeld geschetst van New Orleans, waar weliswaar veel vrije kleurlingen wonen, maar slavernij nog steeds geaccepteerd is en blanken ver boven hen verheven zijn. De schrijfster geeft hiermee een uitgebreid beeld neer van de politiek, omgangsvormen en slavernij eind achttiende eeuw. Over het algemeen is dit boeiend en een noodzakelijke en goede aanvulling op het verhaal, maar af en toe ook wat langdradig.
Het boek wordt niet volledig uit het perspectief van Tété geschreven - al maakt de schrijfster wel duidelijk dat het verhaal verteld wordt 'zoals zij het zich herinnert' - waardoor ook de levens van bijvoorbeeld Valmorain, Violette en Maurice verteld worden. De gedachten van Valmorain over slavernij en standenverschillen zijn behoorlijk kortzichtig: zwarten zijn enkel geschikt voor werken, kennen geen liefde, zijn niet intelligent, kortom: het zijn net beesten. Dat is dan ook precies hoe hij zijn slaven laat behandelen, als is hij wel milder voor ze dan andere slaveneigenaren, omdat dat de productie bevordert. Naast de kortzichtige Valmorain voert Allende ook nog enkele andere oppervlakkige bijfiguren op: vrijheidsstrijder en geheime liefde Gambo, de hebzuchtige en egoistische tweede echtgenote van Valmorain, kruidenvrouwtje Rose, de Spaanse schoonbroer en schurk Sancho, etc. Zoals we van Allende gewend zijn, zijn daarnaast de verschillende vrouwen in Het eiland onder zee stuk voor stuk sterk, dapper en zelfstandig. Violette bijvoorbeeld kiest heel bewust voor haar bestaan als prostituee, omdat ze geniet van alle aandacht, de rijkdom en het uitgaansleven. En de geheime, zwarte echtgenote van de blanke arts Parmentier kan ook makkelijk haar eigen boontjes doppen en verdient met haar naaiatelier genoeg geld om in het onderhoud van het hele gezin te voorzien. Tété zelf spant natuurlijk de kroon met haar heldhaftige optreden tijdens de slavenopstand, haar grenzenloze liefde voor de kinderen en haar onafgebroken strijd voor haar vrijheid.
De personages zijn dus niet bijster origineel en diepgaand, maar door het meeslepende verhaal heeft dat me niet gestoord. Het verhaal is erg aangrijpend en weet de lezer al snel te pakken. De schrijfstijl is over het algemeen erg fijn, dus al met al is Het eiland onder zee een heerlijk boek en een echte aanrader voor de Allende-fans.
