Geschreven bij The Hidden Reality
Kort geleden trad Brian Greene als gast op in de hilarische televisieserie ‘The big bang theory’ en werd hij genadeloos afgemaakt door de oneindig zelfingenomen Sheldon, die zich, net als de gast, bezig houdt met het ontwikkelen van de snaartheorie. In het gastoptreden vertelt de auteur over zijn nieuwe boek ‘The hidden reality’ en laat ik dat nou net gelezen hebben! Het is een boek dat geheel in lijn met zijn eerdere werk indrukwekkend verhelderend geschreven is. En dat over een groots onderwerp…
‘The hidden reality’ beschrijft het onderzoek dat onder meer heeft geleid tot het idee dat er niet een (1) universum bestaat maar wellicht vele, namelijk oneindig veel. De oorsprong van dat onderzoek ligt in een beoogde synthese van de relativiteitstheorie van Einstein en de quantummechanica die vele vaders heeft, waarvan Niels Bohr de bekendste is. Het boek behandelt negen soorten parallelle universums (multiversum, zo je wilt). Het eenvoudigst te begrijpen is het parallelle universum dat ontstaat door herhaling van de schikking van deeltjes als gevolg van de oneindigheid van het ons bekende heelal. Deeltjes kunnen zich op een aftelbaar aantal manieren schikken, waardoor het patroon zich wel moet herhalen als je ver genoeg in het universum kijkt. Dat is overigens erg ver: kopieen van jou, je omgeving en het gehele zonnestelsel bevinden zich op 10 tot de macht 123 meter van je af. Dat is best ver…
Andere soorten parallelle werelden worden behandeld in de overige hoofdstukken. Op duidelijke wijze wordt de inflatietheorie beschreven, evenals de uitbreiding van de snaartheorie in de M-theorie, de zwarte gaten in relatie tot het holografische universum, het landschapsuniversum en het gesimuleerde heelal (denk aan The Matrix!). Voorkennis wordt niet verondersteld en is inderdaad niet nodig. Het is verbijsterend hoe er onderzoek naar dit onderwerp wordt gedaan en hoe dit door een wetenschapper in eenvoudige lekentaal kan worden verteld (en dat was natuurlijk het grootste bezwaar van Sheldon). Het kan dan ook niet anders dan dat de auteur aan het eind van zijn relaas uitkomt op wetenschapsfilosofie: kun je het nog wetenschap noemen als een verondersteld multiversum niet onderzocht kan worden met experimenten en observaties? Hij trekt daar de grens. Evenzo zijn acht van de negen mogelijke multiversums toetsbaar en is alleen de meest exotische variant om die reden niet tot de wetenschap te rekenen.
Greene neemt je, evenals in zijn boeken ‘The elegant universe’ en ‘The fabric of the cosmos’, aan de hand en geeft je inzicht in de stand van zaken van het onderzoek naar de structuur van het heelal, voortkomend uit ontwikkelingen die moeten leiden tot een samensmelting van de relativiteitstheorie en de quantummechanica, waarvoor de meest kansrijke variant momenteel de M-theorie is. Een zeer lezenswaardig boek.
