Geschreven bij Eindelijk thuis
‘Eindelijk Thuis’ ;
gedachten bij Rembrandts ‘ De terugkeer van de verloren Zoon’ door Henri Nouwen*
Dit boek wordt alom gezien als het beste boek van Henri Nouwen. Een boek dat me zeer fascineerde en beroerde. Ik kan me dan ook volledig vinden in het commentaar van Hilary Clinton die over dit boek opmerkte: ‘ het boek dat mijn leven het meest ingrijpend beïnvloedde, met universele, tijdloze lessen voor alle mensen. Ik wil iedereen aanraden dit boek te lezen, vooral degenen die een moeilijke periode in hun leven doormaken ‘
Ik sluit me bij haar woorden aan. Nouwen laat ons, aan de hand van het meesterwerk van Rembrandt ‘ de verloren zoon’ zien dat wij allemaal dezelfde fasen in het leven meemaken. Vanuit zijn persoonlijke betrokkenheid en levenservaring beschrijft Nouwen ons de ervaring en de gevoelens van de vader, de oudste zoon en de jonge zoon. Maar zijn conclusie is: ‘Of je nu de jongste of de oudste zoon bent, weet goed dat je uiteindelijk geroepen bent om de vader te worden.’ Hij wijst ons op drie wegen naar het vaderschap: de weg van het verdriet, de weg van de vergeving en de weg van de edelmoedigheid.
En passant beschrijft Nouwen het leven van Rembrandt; zijn leven van succes, populariteit en rijkdom. Daarna de periode van verdriet en tegenslagen,; het verlies van zijn zoon Rumbartus en eerste dochter Cornelia. En de dood van Saskia, van wie hij zielsveel heeft gehouden. De jaren die dan komen zijn vol met financiële problemen. Maar uiteindelijk vindt hij rust en blijkt dat de vele teleurstellingen hem niet hebben verbitterd. Integendeel, zijn schilderijen uit die tijd vertonen veel meer warmte en verinnerlijking.
De mooiste passages wijdt hij aan de beschrijving van het schilderij , in het bijzonder de handen van de vader. Daarop zijn de ogen van alle toeschouwers gericht. In die handen vallen vergeving, verzoening en genezing samen. Rembrandt heeft dat ook magistraal weten te raken. Wie goed kijkt ziet op het schilderij dat de oude vader een mannenhand en een vrouwenhand heeft. De lessen die Nouwen ons voorhoudt zijn prachtig. Maar oh zo moeilijk. Daarom is het een boek dat uitnodigt vele malen te herlezen. Ik wil het van harte bij iedereen aanbevelen.
G. Leers
* (1932-1996; katholiek priester; hoogleraar Pastoraaltheologie aan de universiteiten van Yale en Harvard. In 1985 verliet Nouwen de academische wereld en werd in 186 pastor van de Ark-gemeenschap in Toronto , waar hij het leven deelde met verstandelijk gehandicapte mensen)
