Als je tien mensen vraagt wat ‘strategie’ betekent krijg je waarschijnlijk tien verschillende antwoorden. De heren Mintzberg, Ahlstrand en Lampel leggen uit waarom. Strategie is als de spreekwoordelijke olifant die door zes blinde mannen wordt betast. Allemaal voelen ze een ander deel van het dier en komen, aan de hand van hun waarnemingen, allemaal tot een andere conclusie. Toch gaat het om een en dezelfde olifant. Strategie, of beter strategievorming, wordt door de auteurs vanuit tien verschillende perspectieven beschreven. Zo is daar de ontwerpschool die strategievorming als conceptueel proces beschouwt. De planningsschool, die het smeden van samenhangende plannen als centrale orientatie van strategievorming ziet. De positioneringsschool die middels (interne en externe) omgevingsanalyses tot de vorming van een strategie komt.
Naast een inleiding en een beschouwend laatste hoofdstuk bestaat het boek uit tien hoofdstukken die ieder een school als onderwerp hebben. Ieder hoofdstuk heeft dezelfde opbouw: het begint met een beschrijving van de school in een historische context, somt daarna de (soms impliciete) uitgangspunten van de school op, evalueert deze en rondt af met een beschrijving van de bijdrage die de school heeft geleverd aan het vakgebied strategievorming.
De schrijvers, ieder heeft zijn sporen verdiend, geven toegang tot een indrukwekkende literatuurlijst. Talloze wetenschappelijke onderzoeken worden aangehaald en bekritiseerd in het licht van de beschreven scholen van strategievorming. Dat betekent dat de lezer eenvoudig toegang heeft tot aanvullende literatuur over het onderwerp waar hij in het bijzonder geintresseerd is. Tegelijkertijd kan het overweldigend zijn.
Wat ik het krachtige van dit boek vind, afgezien van de zeer goede leesbaarheid, is dat het zoveel perspectieven biedt op hetzelfde onderwerp. Het gaat voorbij de ‘recepten voor strategievorming’, waarvan veel consultants zich bedienen. Door vanuit diverse standpunten naar dezelfde problematiek te kijken, kun je tot verrassende oplossingen komen, waarbij de organisatie centraal staat en niet de adviseur. In die zin is de gekozen aanpak vergelijkbaar met die van John Whitmore in ‘Succesvol Coachen’ waarover ik al eens eerder een review schreef. ‘Strategie Safari’ is een prachtige inleiding op strategievorming en ik kan dit van harte aanraden.