Black Swan

Eens in de zoveel tijd lees je een boek wat je kijk op het leven beinvloedt. Dit is er zoeen.
Centraal in het boek staat de stelling dat we geneigd zijn dat wat we weten te overschatten en dat wat we niet weten te onderschatten. Erger nog is dat we in onze orientatiemodellen wiskunde gebruiken om ons gebrek aan kennis te maskeren. Nog erger is dat we denken dat we met die wiskunde denken dat we een adequaat risicohanteringsmodel gebruiken. Het gebruik van wiskunde hoort bij 'Mediocristan' terwijl we in 'Extremistan' leven. Nassim introduceert de categorie 'unknown unknown' waarvan ik voorspel dat dit concept net zo'n invloed zal gaan krijgen als het concept 'onbedoelde gevolgen' in de sociale wetenschap.
Het doorprikken van de illusie levert hem veel vijanden op, bijvoorbeeld, vanuit de economische hoek. Hebben ze net Keynes geneutraliseerd die met het concept 'expectations' een hoogst onzekere factor binnenbracht door hem in te kapselen als bijzonder geval in de algemene wetmatigheid. Komt Nassim met zijn fundamentele onvoorspelbaarheid van de toekomst (hooguit te benaderen via Mandelbrotian fractals). Ha ha ha.
Prachtig zijn ook de psychologische observaties van Nassim die zelf tientallen jaren in een risk enviroment gewerkt heeft (zoals op de beurs). Alsof de volgende wetmatigheid opgaat: naarmate de onzekerheid toeneemt, des te strikter de 'dresscode'. Onberispelijke kleding ontlokt Nassim de verzuchting dat hij om deze 'windows dressing' tegen te gaan graag wel eens een zakje ijsklontjes in het blousje van zo'n opgeprikt iemand wil gooien.

Kortom, Nassim wijst ons nog eens op onze gebrekkige orientatiemiddelen en de onzekerheid die daarmee gepaard gaat. Daarmee hebben we een nieuwe 'uitdaging'. De vragen stellen op het juiste niveau is een eerste stap op weg naar een mogelijke oplossing. Beter dan verder te gaan op de doodlopende weg van de zogenaamde deskundigheid.

Verandert je kijk op wereld en wetenschap voorgoed. Provocerend, sceptisch, onwijs scherp, en zet je constant aan het denken. Hoewel vaak gecategoriseerd als finance boek (en absoluut toepasbaar in deze richting als je ruzie wil krijgen over veel van de gevestigde maar verkeerde opvattingen in dit gebied) stelt dit boek een veel breder scala aan denkfouten met betrekking op 'onzerkheid' in de huidige wetenschap en dagelijks leven aan de kaak. Met zijn fijne en heldere stijl van schrijven vol inzichten en voorbeelden, soms zelfs met behulp van fictieve personages, verbindt Taleb onderwerpen in filosofie, epistemologie, psychologie, kanstheorie, wiskunde en statistiek, zelfs wat economie, en veel meer. Het boek verandert je onmiddellijk in de bijna ongelofelijk vervelende scepticus die Taleb zelf kenmerkt. De andere boeken in zijn Incerto collectie (o.a. Fooled by Randomness) zijn dan ook echt aanraders.

Geschreven bij The Black Swan

Goede serie.