Als je niet bekend bent met het soefisme, is dit meesterwerk een aanrader! Het is meteen ook het kernstuk van de mystieke literatuur, waarbij vele dichters/denkers/schrijvers zich uiten met de sublieme, maar bovenal lieflijke symboliek uit dit verhaal. De beeldende elementen zijn dan ook niet meer weg te denken uit het soefisme. Attar was een goede vriend van de vader van de vermaarde Rumi, de laatste heeft zich dan ook laten inspireren op dit verhaal en Attar geprezen in vele van zijn gedichten. Niet zozeer om het woordelijke, maar vanuit een gedeelde bron van liefde.
Dit allegorisch gedicht verhaalt over een groep vogels, die een queeste beginnen onder leiding van de Hop, op zoek naar Simurg (ook wel bekend als de mythische Feniks) achter de berg Qaf. Het verhaal begint met veel weerstand vanuit de vogels met velerlei redenen de reis niet te maken. Elk hoofdstuk biedt naast het verhaal ook andere korte verhalen. Zo wil de Nachtegaal zijn geliefde roos niet achter laten en meent dat de reis niet voor hem is, ook omdat hij al weet wat de liefde is. Daarop volgt een comparatief kort verhaal van een derwish die verliefd wordt op een prinses, om de wereldse aard ervan te duiden en weerleggen.
De filosofie achter dit verhaal wordt uitgewerkt op de assumptie van een transcendente God als vertrekpunt. Zo beklaagt de Hop zich aan het begin, Simurg is zo dicht bij ons, maar wij zo ver van hem vandaan! Daarmee begint de spirituele reis langs zeven valleien van zoeken, liefde, contemplatie, onthechting, eenheid, verwondering en uiteindelijk annihilatie. Slechts dertig (si) vogels (murg) zullen de bestemming bereiken. Het einde laat ik weg uit deze review, ik vind dat de lezer dat zelf moet lezen, ervaren en interpreteren. Op mij heeft het een diepe indruk gemaakt.
Persoonlijk vind ik de versie in proza afdoen aan het oorspronkelijke, daarom raad ik deze versie aan. Daarbij moet ik wel vermelden dat het andere wellicht makkelijker te lezen is. Deze is de meest volledige met de meest verantwoorde vertaling. T. Kiliç
